Πολλοί διαφορετικοί ορισμοί έχουν δοθεί κατά καιρούς για την επιχειρηματικότητα. Ωστόσο, κοινός τόπος στους πιο σύγχρονους από αυτούς, αποτελεί ο συνδυασμός της έννοιάς της με αυτήν της καινοτομίας. Έτσι, “επιχειρηματικότητα είναι η διαδικασία δημιουργίας και διάθεσης προϊόντων ή υπηρεσιών, μέσω καινοτόμου οργάνωσης, με την ανάληψη ρίσκου και σε περιβάλλον αβεβαιότητας, με σκοπό το κέρδος ή την προσωπική ικανοποίηση ή / και ανεξαρτησία”.

O όρος καινοτομώ στα αρχαία Ελληνικά σημαίνει «ανοίγω νέους δρόμους», ενώ ο αγγλικός όρος «innovation» προέρχεται από το λατινικό ρήµα «innovare» που σημαίνει «να κάνεις κάτι καινούριο». 

επιχειρηματικότητα είναι η διαδικασία δημιουργίας και διάθεσης προϊόντων ή υπηρεσιών, μέσω καινοτόμου οργάνωσης, με την ανάληψη ρίσκου και σε περιβάλλον αβεβαιότητας, με σκοπό το κέρδος ή την προσωπική ικανοποίηση ή / και ανεξαρτησία

Ο ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) έχει ορίσει τα ακόλουθα τέσσερα είδη καινοτομίας (OECD, 2005):

1. Καινοτομία προϊόντος (Product Innovation): όταν ένα νέο προϊόν το οποίο είναι τεχνολογικά διαφορετικό από τα υπάρχοντα εισέρχεται στην αγορά. Η κατασκευή του προϊόντος αυτού µπορεί να στηρίζεται σε νέα γνώση ή σε νέο συνδυασμό υπαρχόντων τεχνολογιών (αντίστοιχα για υπηρεσίες).
2. Καινοτομία διαδικασίας (Process Innovation): όπου µια νέα διαδικασία παραγωγής ή διανομής ενός προϊόντος / υπηρεσίας χρησιμοποιείται εμπορικά. Τα συγκεκριμένα προϊόντα ή υπηρεσίες είτε δεν θα µπορούσαν να παραχθούν ή να διανεμηθούν µε τις προηγούμενες διαδικασίες παραγωγής, είτε η παραγωγή και η διανομή τους θα ήταν περιορισμένη (ανεπαρκής για την αγορά).
3. Oργανωσιακή καινοτομία (organizational innovation): όταν µια επιχείρηση εφαρμόζει µια νέα μέθοδο οργάνωσης της εμπορικής της πρακτικής, της εργασίας και των αρµοδιοτήτων στο εσωτερικό της, όπως και στις σχέσεις της µε εξωτερικούς οργανισµούς ή επιχειρήσεις. Βασική προϋπόθεση είναι η νέα µέθοδος οργάνωσης να µην είναι περιστασιακή, αλλά να εντάσσεται στη στρατηγική της επιχείρησης.
4. Καινοτοµία Μάρκετινγκ (marketing innovation): όπου εφαρµόζεται µια νέα µέθοδος µάρκετινγκ από µια επιχείρηση. Η νέα αυτή µέθοδος µπορεί να αναπτυχθεί από την εταιρεία ή να υιοθετηθεί από άλλες και αφορά στο σχεδιασµό του προϊόντος, στη συσκευασία του, στην αποθήκευση και στη διανοµή του, στη διαφήµισή του και στην τιµολόγησή του.

Νεοφυής επιχειρηματικότητα

Οι start-up (νεοφυείς επιχειρήσεις), διακρίνονται από τις υφιστάμενες επιχειρήσεις από το γεγονός ότι είναι προσωρινές δομές, που ιδρύθηκαν με σκοπό την αναζήτηση επαναλαμβανόμενων και επεκτάσιμων επιχειρηματικών μοντέλων. Οι start-up δεν αποτελούν τη μικρή εκδοχή μιας μεγάλης επιχείρησης και η παραδοσιακή διοίκηση επιχειρήσεων δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες μιας startup (τουλάχιστον για τα πρώτα περίπου 2 χρόνια). Η startup εστιάζει στην αναζήτηση, ενώ μια μεγάλη επιχείρηση στην εκτέλεση διαδικασιών.

Η “Lean Startup” είναι μια πολύ πρόσφατη μέθοδος δημιουργίας και διαχείρισης νέων επιχειρήσεων, η οποία συνδυάζει την όσο το δυνατόν γρηγορότερη δοκιμή στην αγορά και τη αδιάλειπτη βελτίωση στη συνέχεια του προϊόντος ή υπηρεσίας μιας επιχείρησης. Ο στόχος της μεθόδου είναι να βοηθήσει τους νέους επιχειρηματίες να καταλάβουν ποιο είναι τελικά το σωστό προϊόν που πρέπει να δημιουργήσουν, με άλλα λόγια εκείνο που θέλουν οι πελάτες και θα πληρώσουν για αυτό. Και στη συνέχεια να το λανσάρουν το ταχύτερο δυνατόν.

Η μεθοδολογία αυτή δείχνει πως μια νέα επιχείρηση μπορεί να επιβιώσει σε εξαιρετικά δύσκολες οικονομικές συνθήκες και πως να προχωρήσει χωρίς επενδυτικά κεφάλαια, επιτυγχάνοντας πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα. Όσοι εφαρμόζουν την μέθοδο φροντίζουν να μην σπαταλούν και να εκμεταλλεύονται στο έπακρο δυο από τα πιο σημαντικά εφόδια που έχει μια καινούρια επιχείρηση: τον χρόνο και το (όποιο) χρήμα. Ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να ξεκινήσει με μικρά αλλά σταθερά βήματα, με το ελάχιστο δυνατό κόστος, με στόχο την ανάπτυξη νέων προϊόντων / υπηρεσιών. Η μεθοδολογία του Lean Startup προϋποθέτει όχι αν αυτό το προϊόν / υπηρεσία μπορεί να παραχθεί, αλλά αν πρέπει να παραχθεί και αν μπορεί να αναπτυχτεί μια βιώσιμη εταιρεία γύρω από αυτό το προϊόν / υπηρεσία. Ο ασφαλέστερος τρόπος να απαντήσουμε σε αυτό το δίλημμα, είναι να εντοπίσουμε εξ’αρχής ποιά είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι υποψήφιοι πελάτες μας, και στη συνέχεια να βεβαιωθούμε ότι το προϊόν / υπηρεσία μας μπορεί να προσφέρει λύση σε αυτά, και με ποιόν ακριβώς τρόπο.

Στη συνέχεια πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτές τις γνώσεις τόσο για να βελτιώσουμε το προϊόν μας, όσο και για να καθορίσουμε ποιοι θα είναι οι πιθανώς ενδιαφερόμενοι υποψήφιοι πελάτες μας. Η επιχείρηση πρέπει να στηθεί με πολύ μικρό προϋπολογισμό και να μεγαλώσει οργανικά. 

Τάσεις νεοφυούς επιχειρηματικότητας

Σύμφωνα με το Creative Business Network (2020) οι πιο δημοφιλείς τάσεις για τις νεοφυείς επιχειρήσεις το 2020 είναι:

• Διαφορετικές εκφάνσεις/ εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης (Artificial Intelligence – AI)
• Τεχνολογίες αναγνώρισης φωνής (Voice Recognition Technology)
• Εφαρμογές Blockchain
• Εφαρμογές ηλεκτρονικού εμπορίου (και ειδικότερα offline retail)

Σύμφωνα με τους Economic Times, οι αντίστοιχές τάσεις αφορούν την:

1. Απομακρυσμένη υγεία (Remote Healthcare)
2. Εφοδιαστική αλυσίδα και ηλεκτρονικό εμπόριο
3. Εκπαίδευση και διαφορετικές μεθοδολογίες εκπαίδευσης
4. Ηλεκτρονικό περιεχόμενο και συμπεριφορά καταναλωτή

Οι 10 καλύτερες επιχειρηματικές ιδέες για το 2020 σύμφωνα με το μεγαλύτερο βρετανικό portal startups.co.uk είναι:

• Διασκέδαση χωρίς αλκοόλ
• Αστικές φάρμες
• Τροφές υψηλής ποιότητας για κατοικίδια
• CBD (Κανναβιδιόλη)
• Έξυπνες τεχνολογίες βοήθειας ηλικιωμένων
• “Μικρή” μόδα
• Οικολογική ομορφιά
• Διδασκαλία χειροτεχνιών
• Πράσινες μεταφορές
• Διασυνδεδεμένη γυμναστική από το σπίτι

Εργαλεία υποστήριξης (lean, κλπ.)

Η εκπαίδευση στο πλαίσιο της προ-θερμοκοιτίδας θα βασιστεί εκτός από την παραδοσιακή κατάρτιση στη σύνταξη ενός επιχειρηματικού σχεδίου, στη βιωματική εκπαίδευση της μεθοδολογίας lean startup (λιτή ανάπτυξη μιας επιχειρηματικής ιδέας) και τη μεθοδολογία «ανάπτυξης πελατών» (customer development) με την παράλληλη χρήση εργαλείων / καμβάδων όπως:

• Προφίλ  πελατών (persona, empathy maps)
• Καμβάς Επιχειρηματικού Μοντέλου (Business Model Canvas)
• Καμβάς Πρότασης Αξίας (Value Proposition Canvas)
• Επίπεδο Τεχνολογικής Ετοιμότητας (Technology Readiness Level – TRL) ή Επίπεδο Επενδυτικής Ετοιμότητας (Investment Readiness Level – IRL)

Αυτού του είδους η επιχειρηματικότητα βασίζεται στην άντληση αποδείξεων (evidence-based entrepreneurship) αναφορικά με τις ανάγκες των πελατών, την καταλληλόλητα της προτεινόμενης λύσης κ.α. στην αρχή της επιχειρηματικής αναζήτησης. Με τον τρόπο αυτό, αποφεύγεται η σπατάλη πόρων και χρόνου για λύσεις που δεν ικανοποιούν τις ανάγκες των πελατών που προορίζονται να ικανοποιήσουν.